رییس شورای راهبردی روابط خارجی وجود عوامل تنش زای بسیاری در منطقه غرب آسیا و محیط جغرافیایی ایران و اعراب را «واقعیتی تاسف برانگیز» توصیف و اشاره کرد: جمهوری اسلامی ایران بهترین راهکار مشکلات امنیتی در منطقه غرب آسیا و خلیج فارس را افزایش گفت وگوهای برادرانه، اما صریح و بی پرده میان کشورهای منطقه، بدون حضور و دخالت بیگانگان می داند.
به گزارش آذر به نقل از ایسنا، سید کمال خرازی در اولین همایش ایران و جهان عرب که به ابتکار موسسه الدراسات الجزیره در دوحه برگزار شد، اظهار داشت: هدف از این جلسه رسیدن به درکی مشترک از چالش ها و فرصت های موجود در روابط بین ایرانیان و اعراب، در دنیای به شدت متحول فعلی است.
وی با اشاره به خدمات و روابط متقابل ایران و اعراب در طول تاریخ اسلام و تاکید بر این که «تمدن بزرگ اسلامی سبب غرور و افتخار ایرانیان و اعراب است»، اضافه کرد: آنچه امروز حائز اهمیت می باشد، درسی است که باید از نحوه شکل گیری این تمدن بزرگ آموخت و الگوی آنرا باردیگر به کار بست.
رئیس شورای راهبردی روابط خارجی با اشاره به اینکه «جمهوری اسلامی ایران پیش از هر چیز نگاه تمدنی به جهان اسلام دارد و هیچگاه خودرا از دیگر ملل مسلمان و خصوصاً همسایگان عرب زبان خود جدا نمی داند»، به اصل یازدهم قانون اساسی اشاره نمود که «سیاست های کلی» نظام جمهوری اسلامی ایران را مبتنی بر «اتحاد و ائتلاف ملل اسلامی» تعریف کرده است و اظهار داشت: ایران تلاش دارد در امتداد پیشرفت منطقه غرب آسیا و در یک سطح بزرگتر، جهان اسلام، با سایر کشورهای منطقه همکاری کند. این نه یک سیاست مقطعی، بلکه یک سیاست اصولی مبتنی بر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران است.
خرازی با تشریح این که سیاست راهبردی جمهوری اسلامی ایران در منطقه غرب آسیا بر این استوار است که «امنیت» و «توسعه» مفاهیمی پیوسته به هم و غیرقابل تفکیک هستند، افزود: سیاست بر سه رویکرد اساسی استوار است: اول اینکه، امنیت امری به هم پیوسته است و ارتباط مستقیمی با امنیت سایر کشورهای منطقه دارد؛ دوم اینکه، امنیت کالایی نیست که قابل خریداری باشد، بلکه در پروسه تعامل و همکاری جمعی به دست می آید؛ و بالاخره سوم اینکه، روابط اقتصادی با کشورهای منطقه عامل مهمی در تامین امنیت منطقه ای است.
مخالفت جمهوری اسلامی ایران با حضور نیروهای بیگانه در منطقه، و بطور خاص مخالفت با حضور آمریکا و رژیم صهیونیستی دقیقا در امتداد صیانت از امنیت کل منطقه است
وی با اشاره به این که «تاریخ نشان داده است که حضور نیروهای بیگانه در منطقه همیشه منجر به بروز تنش های متوالی و حتی جنگ شده است»، افزود: جمهوری اسلامی ایران امنیت و توسعه کشورهای همسایه خودرا لازمه امنیت، ثبات و توسعه خود می داند. بطوریکه از نظر ایران، امنیت خلیج فارس و هر یک از کشورهای آن امنیت ایران، و ناامنی در هر نقطه ی آن ناامنی ایران تلقی می شود. مخالفت جمهوری اسلامی ایران با حضور نیروهای بیگانه در منطقه، و بطور خاص مخالفت با حضور آمریکا و رژیم صهیونیستی دقیقا در امتداد صیانت از امنیت کل منطقه است.
رئیس شورای راهبردی روابط خارجی، وجود عوامل تنش زای بسیاری در منطقه غرب آسیا و محیط جغرافیایی ایران و اعراب را «واقعیتی تاسف برانگیز» توصیف و اشاره کرد: تنها راهکار رسیدن به همگرایی منطقه ای تغییر نحوه برخورد با مشکلات و منازعات منطقه ای است. جمهوری اسلامی ایران همیشه بر گفتگو بعنوان روشی کارآمد برای رفع سوء تفاهمات، حل منازعات و تقویت اشتراکات تاکید دارد و به همین جهت بهترین راهکار مشکلات امنیتی در منطقه غرب آسیا و خلیج فارس را افزایش گفتگوهای برادرانه، اما صریح و بی پرده میان کشورهای منطقه، بدون حضور و دخالت بیگانگان می داند. ظرفیت های بالقوه ای که در کشورهای منطقه وجود دارند، باید بالفعل شوند و این تنها بوسیله گفتگو و افزایش ارتباطات سیاسی و مراودات تجاری امکان پذیر است. این مهم خود نیازمند تغییر نگرش نخبگان و سیاست گذاران کشورهای منطقه می باشد.
خرازی اعلام ابتکاراتی چون طرح صلح هرمز از طرف ابران و یا اولویت بخشی به سیاست همسایگی را «نشانه هایی از عزم، اراده و جدیت جمهوری اسلامی ایران در تقویت و گسترش روابط خود با همسایگان جنوبی و کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس» خواند و اضافه کرد: نشانه هایی از چنین علاقه متقابلی در کشورهای منطقه نیز وجود دارد که همچون می توان به کوشش های صلح جویانه دولت های قطر، عمان و عراق اشاره نمود. ما اعتقاد راسخ داریم که باید از تمامی ظرفیت ها برای تقویت روابط دو جانبه و چندجانبه منطقه ای استفاده گردد. بی تردید، برقراری حسن همجواری و تشکیل سازوکارهای همکاری منطقه ای، نقش مجموعه کشورهای منطقه را در سطح بین المللی نیز افزایش خواهد داد.
رئیس شورای راهبردی روابط خارجی در ادامه، به تشریح روابط ایران و عربستان، بحران یمن، نگاه ایران به عراق و مسئله فلسطین بعنوان چهار مسئله محوری در روابط ایران و جهان عرب پرداخت.
ایران و عربستان نمی توانند نگاه حذفی نسبت به یکدیگر داشته باشند و بعنوان دو قدرت اصلی منطقه می توانند مکمل ظرفیت های یکدیگر جهت تامین صلح و ثبات و توسعه منطقه باشند. دو کشور با شرکت در پنج دور مذاکره که با مساعی جمیله دولت عراق ممکن شده است، راه گفتگو را برای رفع اختلافات خود انتخاب نموده اند
وی درباب روابط ایران و عربستان اظهار داشت: جمهوری اسلامی ایران اهمیت بالایی برای کشور عربستان سعودی که قبله مسلمانان و حرمین شریفین در آن قرار دارد و بعنوان یک کشور بزرگ منطقه، قائل است. ایران و عربستان نمی توانند نگاه حذفی نسبت به یکدیگر داشته باشند و بعنوان دو قدرت اصلی منطقه می توانند مکمل ظرفیت های یکدیگر جهت تامین صلح و ثبات و توسعه منطقه باشند. به هر صورت، اخیراً دو کشور با شرکت در پنج دور مذاکره که با مساعی جمیله دولت عراق ممکن شده است، راه گفتگو را برای رفع اختلافات خود انتخاب نموده اند.
خرازی درباره مسئله یمن نیز اشاره کرد: بحران یمن یکی از مهم ترین دغدغه های این منطقه است. این بحران فقط ناشی از تنازعات داخلی یمن نیست و جمهوری اسلامی ایران همیشه بر این اعتقاد بوده است که یمن راهکار نظامی ندارد، حقیقتی که حالا بعد از هفت سال جنگ و ویرانی، همگی به آن اذعان دارند. ما تلاش وافری داشته ایم تا از کشتار مردم بیگناه یمن جلوگیری و راهکارهای مسالمت آمیز را جایگزین این نزاع خونبار نماییم. برقراری آتش بس، رفع محاصره، فراهم ساختن فضای گفتگوهای یمنی – یمنی و در نهایت تشکیل دولتی برخاسته از خواست و اراده مردم آن، موضع اصولی جمهوری اسلامی ایران از شروع بروز جنگ در یمن بوده است و همچنان برای تحقق آن تلاش می کند.
رییس شورای راهبردی روابط خارجی درباب سومین مسئله محوری ایران و جهان عرب اظهار داشت: جمهوری اسلامی ایران از تشکیل یک دولت قوی مردمی در عراق حمایت می کند، چونکه امنیت عراق و ایران به یکدیگر وابسته است. ما وجود یک عراق امن و قوی را به نفع امنیت ایران و امنیت کل منطقه می دانیم و معتقدیم که نقش مثبت عراق در تحولات منطقه ای به شکل گیری یک نظام امنیت جمعی در منطقه کمک خواهدنمود. لهذا ما کلیه جریانات سیاسی عراق را به توافق با هم جهت تشکیل دولت آن کشور تشویق می نماییم.
وی درباب مسئله فلسطین نیز اشاره کرد: همچنان تجاوزات رژیم اسرائیل به حقوق فلسطینیان به شدت ادامه دارد، بطوریکه در ایام اخیر شاهد ترور هدفمند خبرنگار شجاع شبکه الجزیره شهیده شیرین ابوعاقله توسط نیروهای اسرائیلی بودیم و یک دفعه دیگر صهیونیست ها نشان دادند که هیچ حد و مرزی در جنایات خود ندارند و حتی خبرنگاران نیز از کشتار آنها در امان نیستند. متاسفانه، در صورتیکه از کشورهای عربی انتظار می رود در دفاع از ملت مظلوم فلسطین به مقابله با جنایات رژیم صهیونیستی بپردازند، بعضی نرمال سازی روابط با این رژیم را در دستور کار خود قرار داده اند. جمهوری اسلامی ایران تاکید دارد که باز کردن پای رژیم صهیونیستی به منطقه خلیج فارس، سبب ثبات و امنیت نخواهد شد، برای اینکه رژیم صهیونیستی هدفی جز ایجاد تنش در منطقه خلیج فارس و دورساختن اعضای این منطقه از یکدیگر ندارد. به هر صورت، جمهوری اسلامی ایران اجازه نخواهد داد رژیم اشغالگر قدس در این منطقه لانه کند.
توسعه فناوری هسته ای صلح آمیز بومی را جزو منافع ملی مان می دانیم. دیگران مجاز نیستند تعیین کنند ایران حق دستیابی به فناوری هسته ای دارد یا خیر
خرازی در بخش دیگری از سخنانش در این جلسه، پاسخگوی سوالات مجری برنامه بود. وی در پاسخ به سوالی درباره برجام اشاره کرد: ما بدون وابستگی به بیگانه به فناوری هسته ای دست یافته ایم و توسعه فناوری هسته ای صلح آمیز بومی را جزو منافع ملی مان می دانیم. دیگران مجاز نیستند تعیین کنند ایران حق دستیابی به فناوری هسته ای دارد یا خیر. ایران بارها اعلام نموده که فقط قصد بهره برداری صلح آمیز از انرژی هسته ای دارد. در مذاکرات فعلی میان ایران و کشورهای غربی موضوعات کمی باقی مانده است که باید حل شود. مورا، فرستاده ویژه اتحادیه اروپا بتازگی به ایران آمد و راه ادامه مذاکرات هموار شد.