به گزارش آذر، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران اظهار داشت: معتقدم در قدمهای پایانی مسیر برجام قرار داریم. اما طبعا قدمهای پایانی مسیر دشواری را طی می کند. فکر می کنم اگر آمریکا واقع بینانه برخورد کند و شجاعت تصمیم گیری در این مرحله را داشته باشد، ما می توانیم به توافق دست یابیم.
به گزارش آذر به نقل از ایسنا، روزنامه “نیویورک تایمز” با دکتر امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، گفت گویی انجام داده است که متن کامل این گفتگو بدین شرح است:
نیویورک تایمز: شما جلساتی را این هفته در مورد توافق هسته ای داشته اید. به نظر جنابعالی چگونه مذاکرات هسته ای می تواند پیشرفت کند؟
امیرعبداللهیان: اولا ما برای رسیدن به یک توافق خوب، قوی و پایدار جدی هستیم. در دولت جدید ایران در ماه های گذشته معاون من و همکارانم برای رسیدن به این هدف تلاش زیادی کردند. معتقدم در گامهای پایانی این مسیر قرار داریم. اما طبعا گامهای پایانی مسیر دشواری را طی می کند. فکر می کنم اگر آمریکا واقع بینانه برخورد کند و شجاعت تصمیم گیری در این مرحله را داشته باشد، ما می توانیم به توافق دست یابیم. توافق در دسترس می باشد طرف آمریکایی بارها به ما پیام داده که آنها از اراده لازم برای رسیدن به توافق برخوردار می باشند. ما ابتکارات زیادی را برای سرعت دادن به توافق در طول مذاکرات از خودمان نشان دادیم. هم اکنون وقت ابتکار و واقع بینی طرف آمریکایی است. ما جدی هستیم.
نیویورک تایمز: آیا فضائی برای مذاکره با آژانس بین المللی انرژی اتمی در مورد تحقیقات آن وجود دارد؟
امیرعبداللهیان: همکاریهای ما با آژانس ادامه دارد، اما یک مشکل اساسی وجود دارد. آژانس باید به وظایف فنی خود عمل کند اما مسیر سیاسی را خیلی از مواقع پیش می گیرد و رفتارهای سیاسی دارد. ما می توانیم در راه فنی همکاری هایمان را با آژانس تقویت نماییم اما لازمه اش اینست که آژانس از رفتار سیاسی و سیاسی کاری فاصله بگیرد. درصورتیکه آژانس صرفاً فنی برخورد کند، ما تردیدی نداریم که اتهامات مطروحه در مورد ایران برطرف می شود. پس ما برای همکاریهای فنی بیشتر با آژانس آمادگی داریم اما آمریکا و سه کشور اروپایی در مذاکرات باید به آژانس توجه بدهند که نباید از مسیر فنی فاصله بگیرد.
نیویورک تایمز: منظورتان چیست؟ انحراف از مسیر فنی را بیشتر توضیح بدهید؟
امیرعبداللهیان: مثلاً در چهار ماه گذشته در اثنای مذاکره به یک باره قطعنامه ای در وین عرضه شد که خطا و انحراف در راه کار مذاکراتی ما در قالب برجام بود. دقیقاً در این زمان حساس، آقای رافائل گروسی به اسرائیل سفر کرد و در تل آویو در کنفرانسی مطبوعاتی حرف های تحریک کننده و غیرسازنده زد. از یک طرف سه کشور اروپایی و آمریکا قطعنامه عرضه می کنند، در اثنای مذاکره، که این سیاسی است. در واقع آژانس را یک ابزار سیاسی برای اهدافشان قرار می دهند و آقای گروسی هم با سفرش عمدا رفتار سیاسی نشان داده است در حالیکه آژانس مسئولیت فنی دارد.
نیویورک تایمز: آیا اطمینان دارید گروسی بتواند در نهایت بدون سیاسی کاری در بحث های فنی به برجام کمک کند؟
امیرعبداللهیان: ما معتقدیم اگر آقای گروسی و تیمش صرفاً فنی برخورد کنند، اتهامات بی اساسی که به ایران وارد می کنند، بسیار ساده از میان برداشته می شود. ما آمادگی داریم به سوالات فنی آژانس پاسخ دهیم. اما قادر نیستیم به سوالات سیاسی و جهت دار و هدفمند آژانس پاسخ دهیم.
نیویورک تایمز: در مورد ذخایر اورانیوم غنی سازی شده ی بیشتر از ۶۰ درصد چکار می خواهید انجام دهید؟
امیرعبداللهیان: در متنی که در وین توافق کردیم جزئیات آنرا روشن کردیم اگر همه طرف ها به تعهداتشان در برجام برگردند در مورد مازاد اورانیوم ما فراتر از توافق برجام، کاملا مشخص است که چه باید بکنیم.
نیویورک تایمز: اگر مذاکرات شکست بخورد و یا گرفتار فروپاشی شود، واکنش ایران چه خواهد بود؟ آیا غنی سازی بیشتری در سطوح بالاتر انجام خواهد داد؟
امیرعبداللهیان: ما مذاکره کرده ایم نه فقط برای مذاکره، بلکه برای رسیدن به نتیجه ملموس مذاکره کرده ایم. این وضعیت را آمریکا و آقای ترامپ به وجود آورده است. ما از سال ۲۰۱۵ هیچ نفع اقتصادی از برجام نبرده ایم. البته این هم عجیب است که آقای بایدن از یک طرف رفتار ترامپ را قبول ندارد ولی همان مسیر تحریم ها را دنبال می کند.
نیویورک تایمز: به نشانه حسن نیت؛ آیا مذاکراتی در زمینه تبادل زندانیان وجود دارد؟
امیرعبداللهیان: تبادل زندانیان برای ما اساسا موضوعی انسانی است. ما همواره برای تبادل زندانیان آمادگی داریم. در مقطعی طرف آمریکایی آنرا منوط به نتایح گفت وگوهای وین و برجام کرد. معتقدیم ارتباطی نباید بین برجام و مبحث انسانی زندانیان وجود داشته باشد. ما در این مورد آمادگی داریم.
نیویورک تایمز: بعنوان حسن نیت؛ در صورتیکه بخشی از اموال مسدودشده ایران، مانند ۷ میلیارد دلار ایران نزد بانکهای کره جنوبی آزاد شود، می تواند نشانه ای از حسن نیت تلقی شود؟
امیرعبداللهیان: آزادسازی اموال بلوکه شده ما توسط آمریکا در بخش هایی از جهان می تواند یک نشانه مثبت محسوب شود. اما هم اکنون ما مجموعه پیچیده و سردرگمی را در رفتار آمریکا می بینیم. از طرفی تبادل پیام های ما از راه هماهنگ کننده اتحادیه اروپا ادامه دارد و همه تلاش می نماییم برای رسیدن به چاره و از سویی دیگر، آمریکا قطعنامه در آژانس عرضه می کند و از سوی دیگر هم حدودا هر چند وقت به بهانه ای تحریم های جدیدی اعمال می کند. طرف آمریکایی گرفتار سرگیجه است در تصمیم گیری و این برای مذاکرات و بازگشت به تعهدات در برجام سازنده نیست. طرف آمریکایی باید خودش را از کلاف پیچیده و سردرگم بیرون بکشد تا بتواند حقیقت را خوب ببیند و تصمیم بگیرد.
نیویورک تایمز: آیا جنگ اوکراین بر پیچیده تر شدن مذاکرات هسته ای با عنایت به حضور روسیه در این مذاکرات تأثیر داشته است؟
امیرعبداللهیان: وقتی جنگ (اوکراین) آغاز شد طرف های غربی به ما گفتند این یعنی اثر منفی بر برجام. من بلافاصله با سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه تماس گرفتم؛ فکر کنم آقای لاوروف در مسافرت خارجی بود. چند روز بعد در مسکو گفتگو کردیم و در کنفرانس مطبوعاتی، آقای لاوروف اعلام نمود که ما هیچ مانعی برای بازگشت طرف ها به برجام نخواهیم بود و اساساً مسکو مانعی برای توافق نخواهد بود. البته لاوروف درخواست هایی داشت ولی در مذاکرات به این جمع بندی رسیدیم و به صراحت می توانم بگویم که اگر آمریکا امروز بتواند تصمیم گیری کند و واقع بینانه نشان دهد که به دنبال توافق است ما مطمئن هستیم که روسیه از توافق حمایت می کند ضمن اینکه مواضع ما در رابطه با جنگ اوکراین کاملا مشخص است. ما از ابتدا مخالفت خویش را با جنگ اوکراین اعلام نموده ایم و بدون استاندارد دوگانه در مورد افغانستان، یمن، عراق و سوریه آنرا پیگیری کرده ایم.
نیویورک تایمز: ایران خودش را متعهد می داند که به هیچ یک از سوی های جنگ سلاح ندهد، آیا این درست است؟
امیرعبداللهیان: ما مقید هستیم ارسال سلاح صورت نگیرد. ارسال سلاح به هریک از طرفین، شانس راهکار سیاسی را به تعویق می اندازد. صحنه اوکراین پیچیده است. هم آقای پوتین استدلال هایی را مطرح می کند و به خصوص نگرانی های آقای پوتین از گسترش ناتو و هم سلاح های بسیاری به اوکراین تحویل داده شده که جنگ را طولانی تر کرده است. ما سعی کردیم بین روسیه و اوکراین تا جنگ را متوقف نماییم. معتقدیم از راه گفتگو و مذاکره سیاسی باید این منازعه خاتمه یابد. اگر امروز این جنگ خاتمه پیدا کند، خسارت کمتری به مردم، زیرساخت های این کشور و منطقه وارد می شود. حتی با نگاه به امنیت غذایی، دوبار به وزیر خارجه اوکراین گفتم که آمادگی داریم از مسیر ترانزیتی ایران برای صادرات غلات استفاده کنید.
نیویورک تایمز: آیا این ارسال پهبادهای ایرانی به روسیه نقض آن چیزی که جنابعالی فرمودید، نیست؟
امیرعبداللهیان: ما با روسیه همکاریهای دفاعی داریم و همکاریهای دفاعی ما هیچ ربطی به مبحث اوکراین ندارد. ما هیچ امکاناتی را به هیچ طرفی برای کاربرد جنگ در اوکراین نخواهیم داد. متاسفانه تبلیغات نادرستی در این حوزه صورت گرفته است.
نیویورک تایمز: آیا اگر آنها بخواهند از پهبادهای ایران استفاده بکنند، آیا این امر در جهت توافق دفاعی تلقی خواهد شد؟
امیرعبداللهیان: ما امکاناتی را به روسیه جهت استفاده در اوکراین نداده ایم. اوکراین فقط چاره سیاسی دارد. ما به همان اندازه که نگران آوارگان یمنی و افغانستانی و سوری هستیم، نگران آوارگان اوکراینی هستیم. کشور خود من قرباتی تجاوز و جنگ هست. زمانی که توسط صدام حسین برای هشت سال مورد حمله قرار گرفت. وقتی از توقف جنگ صحبت می نماییم با تمام اعتقاد سخن می گوییم. چاره، جنگ نیست و باید هرچه سریع تر طرفین در میز مذاکره مسئله را حل وفصل کنند.
نیویورک تایمز: آیا ایران ابتکاراتی را به خرج داده است یا بخشی از ابتکارات بوده برای صلح در جنگ اوکراین؟
امیرعبداللهیان: من دو بار برای این مورد به مسکو سفر کردم و حدودا هر یک ماه تا ۴۰ روز یک مرتبه با همکارم وزیر امور خارجه اوکراین در تماس مستقیم و تلفنی بودم. به تازگی هم یکی از رهبران اروپا از رئیس جمهور ایران خواست که ما از ظرفیت ارتباطمان با روسیه برای توقف جنگ استفاده نماییم. البته هر دو طرف همدیگر را متهم می کردند که آماده مذاکره نیستند. من فکر می کنم چاره جنگ نیست و باید هرچه سریع تر طرفین در میز مذاکره مسئله را حل وفصل کنند.
نیویورک تایمز: در مورد آشوب ها و واکنش های پلیس در ایران، نه فقط برای مخاطبین آمریکائی، بلکه برای مخاطبین کل دنیا، بفرمائید که چه در ایران می گذرد؟
امیرعبداللهیان: اتفاقی در ایران افتاده که همه ما را متاسف کرده است. یک هموطن و یکی از دختران و فرزندان ما توسط پلیس برای مدت کوتاهی دستگیر شده و پس از سه روز فوت کرده است. از همان ساعات اولیه رئیس جمهور کشورمان با پدر این دختر تماس تلفنی داشت. قوه قضاییه و مجلس و دولت همه تلاش می کنند از مسیر تحقیقات قضایی، ابعاد این حادثه مشخص شود. ما منتظر تحقیقات و نتایج پزشکی قانونی و قضایی و رای قاضی در این پرونده هستیم. چنین وقایعی در خیلی از نقاط در دنیا حتی در داخل آمریکا و اروپا اتفاق می افتد. ولی یک هجمه رسانه ای جهانی ضد آن شروع نمی گردد، اما یک سری رسانه ها، فضای مجازی و همه بسیج شده اند که این را تبدیل به یک مبحث پیچیده و عامل ناامنی در داخل کشور کنند. طبعا جمهوری اسلامی ایران اعتراض را می پذیرد اما به روش مسالمت آمیز خودش. اما در مقابل اغتشاش، آشوب و ایجاد ناامنی با منطق و اقتدار برخورد می کند. وزیر کشور جمهوری اسلامی ایران گزارشی را در رابطه با وضع موجود عرضه کرده است. به احساسات پاک مردم کشورمان در این حادثه احترام می گذاریم. بیشتر از هر طرف دیگری متعهد هستیم ابعاد این مسئله روشن شود، اما اجازه نمی دهیم با تحریکات رسانه ای و سیاسی خارجی، امنیت و ثبات کشور ما تحت تأثیر قرار گیرد. البته بعضی رسانه های خارجی تحریک و تلاش می کنند از احساسات پاک مردم کشورمان سوءاستفاده کنند. این اتفاقات می تواند در همه جای دنیا رخ دهد و رخ می دهد. چون این اتفاقات در آمریکا زیاد اتفاق می افتد، مردم آمریکا اتفاقا خوب می فهمند.
منبع: آذر
