آذر: از امروز به مدت یک هفته، ثبت نام نهایی انتخابات مجلس به انجام می رسد و ابتکار جدید انتخاباتی سبب شده است افرادی که شرایط اولیه را نداشته باشند، نتوانند در مرحله دوم ثبت نام کنند.
خبرگزاری مهر، گروه سیاست- زهرا علیدادی: ۱۱ اسفند ماه امسال دوازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی برگزار می شود و از بامداد امروز پنجشنبه (۲۷ مهر ماه) مرحله ثبت نام نهایی داوطلبان دوازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی شروع شد.
البته با تغییراتی که در قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی اعمال شده، ثبت نام در این انتخابات دو مرحله ای شد و متقاضیان ابتدا پیش ثبت نام کردند و اگر در این مرحله تأیید شده باشند، می توانند ثبت نام نهایی کنند. مرحله پیش ثبت نام به این شکل بود که تمام اطلاعات هویتی بارگذاری شده متقاضیان به ۶ دستگاه ثبت احوال، فراجا، دادستانی، وزارت امور خارجه، سازمان امور استخدامی و وزارت علوم (وزارت علوم، وزارت بهداشت، دانشگاه آزاد اسلامی و مرکز مدیریت حوزه علمیه) ارسال شد. این ۶ دستگاه به مدت یک ماه مهلت داشتند گزارش خودرا در قالب «تأیید» یا «عدم تأیید» به ستاد انتخابات کشور اعلام کنند.
محسن اسلامی، سخنگوی ستاد انتخابات کشور درباره ی مرحله پیش ثبت نام انتخابات مجلس اظهار داشت: «به عنوان مثال اگر مشکلی در کارت پایان خدمت متقاضی باشد، فراجا تأیید یا عدم تأیید را اعلام می کند؛ ثبت احوال به بررسی شناسنامه و سن افراد می پردازد، دادستانی درباره ی سو پیشینه قضائی و کیفری اعلام نظر می کند و وزارت خارجه تابعیت فرد متقاضی را بررسی می کند که فرد حتما تابعیت ذاتیِ ایرانی را داشته باشد.
پیش ثبت نام انتخابات مجلس دوازدهم در ایام ۱۶ تا ۲۲ مرداد ماه برگزار و حدود ۴۹ هزار نفر در این مرحله نام نویسی کردند که در این مرحله فقط مدارک متقاضیان انتخابات مجلس شورای اسلامی صحت سنجی شد. بر این اساس، پیش ثبت نام موضوعی برای صحت سنجی مدارک ارائه شده است و تأییدی بر رد یا تأیید صلاحیت و قطعیت نامزدی انتخابات نیست. همین طور شورای نگهبان به مرحله پیش ثبت نام انتخابات مجلس ورودی ندارد و در این مرحله فقط دستگاه های تخصصی باید به استعلام های مربوط به متقاضیان داوطلبی نمایندگی مجلس پاسخ دهند.
به ازای هر کرسی مجلس ۱۶۸ نفر ثبت نام کرده اند
با وجود آنکه پیش ثبت نام مرحله جدیدی در پروسه انتخابات است و در قانون انتخابات مجلس برای نخستین بار پیش بینی شده، در این دوره اجرا و با استقبال خوبی روبرو شد. طبق گفته هادی طحان نظیف، سخنگوی شورای نگهبان در مرحله پیش ثبت نام حدود ۴۹ هزار نفر ثبت نام کرده اند که به ازای هر کرسی ۱۶۸ نفر می شود. به بیان دقیق تر، مجلس شورای اسلامی دارای ۲۹۰ کرسی نمایندگی است که با این حساب، برای هر یکی از صندلی های خانه ملت ۱۶۸ نفر اسم نوشته اند.
سخنگوی شورای نگهبان با اشاره به اینکه البته ملاک ما ثبت نام نهایی است که از ۲۷ مهر ماه صورت می گیرد، اظهار داشت: «اگر این تعداد افراد پیش ثبت نامی را با تعداد ثبت اسامی صورت گرفته در ادوار گذشته مقایسه نماییم، می توانیم بگوییم که این تعداد حدود ۳ برابر شده که بالاترین نرخ در ادوار انتخابات های گذشته به حساب می آید.»
تعداد ثبت نام داوطلبان در یازده دوره قبلی مجلس هم بصورت است که در مجلس اول ۳ هزار و ۷۴۸ نفر، مجلس دوم هزار و ۵۹۰ نفر، مجلس سوم هزار و ۹۹۴ نفر، مجلس چهارم هزار و ۲۷۶ نفر، مجلس پنجم ۵ هزار و ۳۶۱ نفر، مجلس ششم ۶ هزار و ۸۵۲ نفر، مجلس هفتم ۸ هزار و ۱۶۷ نفر، مجلس هشتم ۷ هزار و ۵۹۵ نفر، مجلس نهم ۵ هزار و ۳۸۲ نفر، مجلس دهم ۱۲ هزار و ۱۲۳ نفر و برای مجلس یازدهم ۱۶ هزار و ۳۳ نفر نام نویسی کرده بودند.
اشتیاق زیاد افراد به ورود به کارزار انتخابات حتی بدون داشتن مدارک اولیه، موضوع جدیدی نیست و در ادوار مختلف انتخابات شاهد این مساله بوده ایم که بعضاً افرادی که شرایط اولیه را هم نداشتند، در انتخابات ثبت نام می کردند.
جشنواره ثبت نام!
این مسأله بارها از طرف تعدادی از مسئولان کشور مورد انتقاد قرار گرفته بود، به صورتی که عباسعلی کدخدایی، سخنگوی سابق شورای نگهبان در ادوار قبلی انتخابات همچون انتخابات ریاست جمهوری و مجلس و در واکنش به تعداد زیاد ثبت نام کنندگان، اظهار داشت: «باید دقت کنیم که این حجم از مراجعات و اشتیاقی که برای نام نویسی وجود دارد، باید اشتیاقی واقعی باشد و نباید فکر نماییم که اینجا جشنواره ثبت نام است. نباید اینطور باشد که برای ثبت نام تفننی به وزارت کشور مراجعه شود.»
به هر صورت در اصلاح قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی، مرحله پیش ثبت نام در نظر گرفته شد تا افرادی که شرایط اولیه را به لحاظ مسائلی مانند سوابق تحصیلی ندارند، امکان ثبت نام نهایی را نداشته باشند. با این حال، گفته می شود که برخی افراد با آنکه شرایط اولیه را هم نداشتند، پیش ثبت نام کردند و گویا عده ای تحت هر شرایطی می خواهند در انتخابات ثبت نام کنند و ورودی هر چند تفننی به کارزار انتخابات داشته باشند!
ایراد مدرک ۱۲ هزار نفر از پیش ثبت نام کنندگان انتخابات
محسن اسلامی، سخنگوی ستاد انتخابات کشور درباره ی وضعیت افرادی که برای انتخابات مجلس دوازدهم پیش ثبت نام کردند، می گوید: «پیش ثبت نام فقط صحت سنجی مدارک است و مراجع مربوطه در مهلت یک ماهه پاسخ را اعلام نمودند و عموم عدم تاییدها در این مرحله مربوط به مدرک تحصیلی بود و مغایرت داشت. حدود ۱۲ هزار نفر به این علت (ایرادات مربوط به مدرک) گرفتار مشکل شدند.»
در ادوار قبلی انتخابات و از آنجا که مرحله ای تحت عنوان پیش ثبت نام وجود نداشت، شورای نگهبان و دیگر نهادهای نظارتی باید در مدت کوتاهی پرونده های گوناگون مربوط به داوطلبان انتخابات را بررسی و اعلام نظر می کردند و جالب آن بود که خیلی از افرادی که ثبت نام می کردند، حتی شرایط اولیه همچون مدرک تحصیلی مورد نیاز را نداشتند.
هادی طحان نظیف، سخنگوی شورای نگهبان در این حوزه به خبرنگار مهر می گوید: «در ادوار قبلی انتخابات شاهد بودیم بعضاً افرادی ثبت نام می کردند و پس از انتخابات مشخص می شد مدرک تحصیلی آنان مورد پذیرش تعدادی از دستگاه های تخصصی همچون وزارت علوم نیست. آنان کلی هزینه و تبلیغات می کردند و پس از انتخابات مشخص می شد مدرکشان مورد تأیید مرجع تخصصی یعنی وزارت علوم قرار نگرفته است. یا فرض کنید افرادی در انتخابات ثبت نام می کردند که محکومیت هایی داشتند که مانع ثبت نام آنان بود. برای حل این مسائل، مرحله پیش ثبت نام در قانون آمد تا دیگر به علت ایرادات شکلی برای مثال در مدارک تحصیلی داوطلبان، مُهر رد صلاحیت روی پیشانی آنان زده نشود.»
با همه این تفاسیر، در نظر گرفتن پیش ثبت نام در انتخابات مجلس حداقل این مزیت را دارد که فقط افرادی که حائزشرایط اولیه هستند، بتوانند در مرحله نهایی ثبت نام شرکت نمایند و در نتیجه نهادهای نظارتی هم با پرونده های کمتری روبرو شوند و پرونده افرادی را که شرایط لازم را دارند، با دقت بیشتر و فرصت کافی بررسی نمایند.
ثبت نام نهایی انتخابات «الکترونیکی» برگزار می شود
مرحله بعدی، ثبت نام نهایی از داوطلبان انتخابات مجلس است که از روز ۲۷ مهر تا سوم آبان بصورت الکترونیکی صورت می گیرد و سپس صلاحیت داوطلبان از طرف نهادهای نظارتی و برمبنای قانون بررسی خواهد شد. کار شورای نگهبان هم پس از انجام ثبت نام نهایی شروع می شود. به بیان دقیق تر ابتدا هیأت های اجرائی، سپس هیأت های نظارت و در نهایت شورای نگهبان به بررسی صلاحیت ها خواهند پرداخت.
طبق گفته محسن اسلامی، سخنگوی ستاد انتخابات کشور ثبت نام نهایی انتخابات بصورت الکترونیکی برگزار می گردد. البته وی این توضیح را هم اضافه و تصریح کرد: «قانون این اجازه را داده است تا حسب مورد، مراجعه حضوری هم داشته باشیم اما رویکرد ما برگزاری ثبت نام الکترونیکی است. در این مرحله داوطلبانی که مدارک آنها در پیش ثبت نام تأیید شده و کد پیگیری دریافت کرده اند، باید پرسشنامه ای را تکمیل کنند. امکان ویرایش این پرسشنامه وجود ندارد، بدین سبب داوطلبان حتما باید با دقت آنرا تکمیل کنند.»
۵ سال سابقه کار، پیش شرط کاندیدا شدن
سید محمدتقی شاهچراغی، رئیس ستاد انتخابات کشور هم تاکید کرده است که کسانی می توانند در ثبت نام نهایی انتخابات مجلس شورای اسلامی شرکت نمایند که در پیش ثبت نام شرکت کرده اند.
رییس ستاد انتخابات کشور تصریح کرد: «برابر قانون جدید، داوطلبان حتما باید ۵ سال سابقه کار اجرائی، قضائی و پژوهشی داشته باشند. ثبت نام غیرحضوری است، قسمتی از اطلاعات در پیش ثبت نام گرفته شده که در پرسش نامه ثبت شده است و در منظر داوطلبان قرار می گیرد و قسمتی از اطلاعات نیز باید جدید وارد شود.»
شاهچراغی با اشاره به اینکه ثبت نام اصلی حدودا بین ۳۰ تا ۴۵ دقیقه زمان می برد، اظهار داشت: «متقاضیان هر ویرایشی را که می خواهند در همان مرحله ای که وارد سامانه شدند، باید انجام دهند چون اگر تأیید را کلیک کنند و پرسش نامه انتقال پیدا کند، امکان بازگشت وجود ندارد.»
داوطلبان سوابق کاری خودرا بصورت یک فایل آماده کنند
محسن اسلامی سخنگوی ستاد انتخابات کشور در گزارش آذر به نقل از مهر درباب ثبت نام داوطلبان انتخابات مجلس اظهار داشت: در مورد اعتراضات داوطلبان طبق ماده ۲۶ قانون انتخابات این فرصت هنوز برای معترضان برقرار است تا در نتیجه آن شش دستگاه پاسخ لازم را بدهند.
وی اضافه کرد: در وزارت کشور منتظر هستیم تا پروسه رسیدگی از طرف وزارت علوم، سازمان امور استخدامی، فراجا، وزارت امور خارجه و نیز دادستانی به پایان برسد. البته ثبت احوال مورد خاصی نبوده و مسائل انجام شده است اما پنج دستگاه از آن شش دستگاه هنوز پروسه رسیدگی به اعتراضات درحال بررسی است و فکر می کنم در نهایت تا پایان امروز این پرونده بسته شود و کلیه کسانی که اعتراض دارند پاسخ اعتراضات خودرا دریافت نمایند.
اسلامی عنوان کرد: اگر مدارک داوطلبان تأیید بشود، کد رهگیری برای آنها ارسال می نماییم و برای بیست و هفتم مهر به آسانی می توانند وارد سامانه شوند و ثبت نام خودرا نهایی کنند. به همین خاطر آمار نهایی را در آخر روز بیست و ششم اعلام خواهیم کرد برای اینکه لازم است دستگاهها پرونده های اعتراضی خودرا بررسی نمایند و کار پایان یابد و شرایط برای اعلام فراهم گردد.
سخنگوی ستاد انتخابات تصریح کرد: لازم است داوطلبان درباب ۵ سال سابقه فعالیت اجرائی، آموزشی پژوهشی و یا قضائی اقدام لازم را داشته باشند و این سابقه را بصورت یک فایل آماده کنند برای اینکه برمبنای قانون این سابقه فعالیت و طبق بند ۹ ماده ۳۱ قانون انتخابات، ما موظف هستیم ۵ سال سابقه فعالیت داوطلبان را گرفتن نماییم.
وی اضافه کرد: درخواست این سابقه فعالیت به پیشنهاد وزارت کشور نبوده است بلکه قانونگذار آنرا تصویب کرده و این وزارت خانه مجری قانون است.
اسلامی اذعان داشت: تشخیص قانونگذار این است که برای نماینده مجلس شدن، لازم است داوطلب دارای تخصصی باشد و بر طبق این پنج سال سابقه می توان تخصص را احصا کرد.
سخنگوی ستاد انتخابات اظهار داشت: از پنجشنبه این هفته بیست و هفتم مهر شرایط ثبت نام فراهم می شود و یکی از مواردی که داوطلبان باید به آن توجه نمایند بارگذاری این ۵ سال سابقه خدمت است.
وی افزود: درباب این گواهی پنج سال سابقه فعالیت اجرائی داوطلبان، دستورالعملی را با شورای نگهبان تنظیم کردیم. در عین حال طبق قانون برای این ۵ سال سابقه لازم است که بالاترین مقام آن نهاد یا مؤسسه دولتی و عمومی یا خصوصی و غیردولتی این گواهی ۵ سال را تأیید کند.
سخنگوی ستاد انتخابات ضمن اشاره به ضرورت معرفی یک حساب غیر تجاری نزد داوطلبان عنوان کرد: درباب حساب غیرتجاری داوطلبان که برمبنای ماده ۷ قانون شفافیت، داوطلبان باید درباب تامین منابع مالی یک حساب غیرتجاری برای تبلیغات و هزینه های انتخاباتی و واریز و برداشت نزد یکی از بانکهای مورد تأیید بانک مرکزی، ایجاد و یا آنرا معین کنند و لزوماً به مفهوم آن نیست که یک حساب جدیدی افتتاح کنند. در این حساب امور دیگر مالی داوطلبان نباید صورت بگیرد و آن بانک هم باید این مساله را تأیید کند که این شماره حساب برمبنای خواست آن داوطلب برای انتخابات مشخص شده است.
وی اضافه کرد: از داوطلبان می خواهیم که مدارک کافی را برای مرحله ثبت نام اصلی فراهم نمایند تا در آن زمان در بارگذاری به مشکلی برخورد نکنند.
اسلامی در پاسخ به سوالی درباب این که احیاناً این قانون حداقل ۵ سال سابقه اجرائی سبب ریزش داوطلبان توانمند نشود، عنوان کرد: البته این را قانون مشخص کرده است ولی برمبنای آن چه که در قانون آمده است شرایط خیلی باز است و داوطلبان به سهولت می توانند آنرا به دست آوردند. فرض کنید شخصی در دستگاه قضائی کار می کند می تواند با همان سابقه در انتخابات شرکت بکند و یا شخصی سابقه تدریس در مؤسسه، دانشگاه و یا… را دارد، او هم می تواند این شرایط را به دست آورد.
سخنگوی ستاد انتخابات درباب اهالی رسانه که خواهان داوطلبی در انتخابات هستند، اظهار داشت: طبق قانون برای خبرنگاران و درباب آن پنج سال سابقه، اطلاق اجرائی به حساب می آید پس آنها به آسانی می توانند با سابقه حداقل ۵ سال فعالیت، در انتخابات شرکت نمایند.
محسن اسلامی ضمن اشاره به احتمال عدم تأیید مدرک تحصیلی داوطلبی اشاره کرد: اگر داوطلبی بتواند استعلام و تاییدیه مدرک تحصیلی خودرا از وزارت علوم دریافت کند، او می تواند ثبت نام نهایی خودرا انجام دهد و ما را وارد گردونه ثبت نام ها می نماییم ولی چنانچه از جانب وزارت علوم این تأیید صورت نگرفته باشد ولو این که داوطلب اعتراض داشته باشد ما نمی توانیم به او اجازه حضور در ثبت نام نهایی بدهیم.
وی اضافه کرد: وزارت کشور بدون تأیید آن ۶ دستگاه کسی را تأیید نکرده و به او کد رهگیری نمی دهد.
