به گزارش آذر سید حسین موسویان در مقاله ای به شش عامل مهم موثر بر سیاست های موشکی ایران در پاسخ به اتهامات و ادعاهای وزیر خارجه آمریکا در شورای امنیت سازمان ملل پرداخت.
به گزارش آذر به نقل از ایسنا، سید حسین موسویان در مقاله ای در المانیتور نوشت: “شورای امنیت سازمان ملل در 12 دسامبر در مورد اجرای برجام تشکیل جلسه داد. در این نشست وزیر امور خارجه آمریکا ادعا نمود که سرعت فعالیت های موشکی ایران از پس از برجام کاهش پیدا نکرده است، و ایالات متحده می کوشد تا محدودیت های وضع شده در قطعنامه ۱۹۲۹ شورای امنیت را برگرداند. کشورهای اروپایی با فاصله گرفتن از موضع ایالات متحده اعلام داشتند که آزمایش های موشکی با قطعنامه ۲۲۳۱ که برجام را تایید نمود ناسازگاراست. چین و روسیه به صورت واضح اعلام داشتند که این آزمایش ها نقض این قطعنامه محسوب نمی شوند. مقامات ایرانی، همچون وزیر امور خارجه با رد هر گونه نقض این قطعنامه، تاکید دارند که قطعنامه ۲۲۳۱ فعالیت های موشکی ایران را ممنوع نمی کند.
برنامه موشکی ایران یکی از بهانه های اعلام شده رییس جمهور آمریکا برای خروج این کشور از برجام بود. اندکی بعد از خروج ایالات متحده، وزیر امور خارجه این کشور مایک پمپئو هم از ایران خواسته بود که برنامه موشکی اش را قطع کند. در مقابل ایران مرتبا این درخواست ها را رد کرده و تاکید دارد که توانایی های دفاعی اش قابل مذاکره نیستند. علاوه بر این سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، اخطار داده است که در صورت تهدید، تهران برد موشک هایش را به بیشتر از ۲۰۰۰ کیلومتر افزایش خواهد داد.
شش عامل زیر سیاست های دفاعی موشکی ایران را شکل می دهند:
یکی از مهمترین فاکتورهایی که نقش مهمی در راهبرد دفاعی ایران بازی می کنند، خاطرات دهشتناک تجاوز عراق به ایران و کشته شدن صدها هزار نفر ایرانی در جنگی است، که در خلال آن عراق از حمایت مالی عربستان و کویت برخوردار بود، و توسط قدرت های اصلی جهان همچون آمریکا، فرانسه و شوروی سابق پشتیبانی می شد. این جنگ در خاطره سیاسی ایران تاثیری فراموش ناشدنی بجای گذاشت و تردیدی به جای نگذاشت که ایران باید به هر قیمتی برای بقایش بجنگد.
دوم اینکه استفاده سیستماتیک عراق از موشک های اسکاد برای حمله به شهرهای بی دفاع ایران، تهران را وادار به سرمایه گذاری در برنامه موشک های بالستیک کرد. در طول ۸ سال جنگ تحمیلی، ارتش عراق ۵۳۳ بار با موشک به شهرهای ایران حمله کرد، که در نتیجه ۲۳۰۰ نفر کشته و بیشتر از ۱۶۰۰ نفر ایرانی مجروح شدند. در انتها جنگ و در سال ۱۹۸۸ میلادی، شهر تهران ۱۱۸ بار مورد حمله قرار گرفت که در نتیجه آن، ۱۶۰۰ نفر کشته و مجروح شدند. برخورداری ایران از توان موشکی سبب شده که در هر جنگ احتمالی آینده، ایران بتواند از زرادخانه خود بعنوان یک قدرت بازدارنده در مقابل دشمن استفاده نماید.
سوم اینکه تجربه استفاده گسترده صدام حسین از سلاح های شیمیایی، و بی تفاوتی جامعه بین الملل نسبت به چنین تجاوزاتی ایران را متقاعد کرده که نمی تواند به سازمان های بین المللی برای باز داشتن و مجازات چنین تجاوزات آشکاری اطمینان کند. یک سند از طبقه بندی خارج شده سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) نشان داده است که عراق از سال ۱۹۸۳ آغاز به استفاده از سلاح های شیمیایی کرده، و در سال بعد استفاده از آنها را گسترش داده بود. گزارش ۱۱ هزار صفحه ای عراق به شورای امنیت سازمان ملل نشان داده است که ۱۵۰ شرکت مختلف از آمریکا، فرانسه و آلمان به برنامه تسلیحات کشتار جمعی عراق کمک کرده اند.
چهارم اینکه عدم توازن قوای نظامی متعارف در منطقه نقش مهمی در سیاست های موشکی ایران بازی می کنند. در حالیکه ایران برای دهه ها تحت تحریم تسلیحاتی بوده، رقبای منطقه ای این کشور، به خصوص عربستان سعودی یک چک سفید برای خرید هرگونه سلاح پیشرفته ای در اختیار دارند. عربستان سعودی با بودجه نظامی ۶۹.۴ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۷ در رتبه اول واردکنندگان اسلحه در جهان قرار گرفت. این در شرایطی است که اسراییل با بودجه نظامی ۱۹.۶ میلیاردی خود، به پیشرفته ترین تجهیزات نظامی مجهز است. در مقایسه، بودجه نظامی ایران ۱۴.۵ میلیارد دلار است، که تنها کسری از بودجه نظامی همسایگانش را تشکیل می دهد.
لازم به ذکر است که باآنکه زرادخانه موشکی ایران متنوع ترین از نوع خود در خاور میانه است، ایران به صورت داوطلبانه برد موشک های خویش را به ۲۰۰۰ کیلومتر محدود کرده است. این در شرایطی است که موشک های چینی عربستان سعودی که از نوع دی-اف ۳ و دی- اف ۲۱ هستند دارای برد ۲۸۰۰ کیلومتر هستند. برخی گزارشات از آن حکایت می کند که برد آنها به ۴۰۰۰ کیلومتر هم می رسد.
پنجم، ایران توسط نیروهای نظامی ایالات متحده و همینطور چند کشور دارای سلاح اتمی مانند اسراییل و پاکستان احاطه شده است. اسراییل که روابط خصومت آمیزی با ایران دارد دارای ۲۰۰ کلاهک هسته ای است که می توانند توسط موشک های بالستیک جریکو ۲ ( با برد ۳۵۰۰ کیلومتر)، جریکو ۳ ( ۶۵۰۰ کیلومتر)، و همینطور با استفاده از هوا و دریا پرتاب شوند.
ششم اینکه، در طول ۴ دهه گذشته ایالات متحده تلاش کرده با استفاده از جنگ های اقتصادی، سایبری و سیاسی تهران را ضعیف و منزوی کند، و برای تغییر رژیم در این کشور کوشیده است. به علاوه، دولت ترامپ مصمم به ایجاد یک اتحاد سیاسی با شش کشور عرب حوزه خلیج فارس به اضافه مصر و اردن برای مقابله با ایران تحت عنوان ناتو عربی است.
با این وجود، نتایج بررسی اندیشکده «ان- تی- آی» به ریاست وزیر سابق انرژی آمریکا، ارنست مونیز نشان داده است که بین سال های ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۲ که قدرت های جهانی جامع ترین تحریم ها را ضد ایران وضع کرده بودند، تهران موشک های بالستیک با سوخت مایع تولید کرد و حداقل ۳۳ بار آزمایش موشکی انجام داد، که بیشتر از ۲ برابر بیست سال قبل از آن است. اما از سال ۲۰۱۲که ایران و امریکا مشغول مذاکرات در سطوح بالا بودند تا زمان امضای برجام در جولای سال ۲۰۱۵، ایران تنها یک آزمایش موشکی انجام داد. به علاوه، پس از شروع اجرای برجام، ایران شیوه آزمایش های خویش را تغییر داده و با کاهش تعداد آزمایش ها، بیشتر به موشک های کوتاه برد با سوخت جامع توجه نشان داده است. اما به تازگی روزنامه آلمانی زونتاگ ادعا کرده است که سازمان های اطلاعاتی غربی باور دارند که تهران از زمان خروج ترامپ از برجام تعداد آزمایش های موشکی اش را ۲ برابر کرده است.
در چنین منطقه پر تنشی، یک چارچوب مورد قبول برای کاهش نگرانی ها باید خواسته های امنیتی مشروع تمامی طرفین را در بر بگیرد. چنان چارچوبی می تواند شامل یک قرارداد چند جانبه برای برقراری یک “منطقه عاری از سلاح های کشتار جمعی در خاور میانه”، به علاوه یک قرارداد منطقه ای “ترتیبات سلاح های متعارف” باشد. در غیر این صورت، در شرایط فعلی که کشورهای منطقه به سرعت مشغول مسلح کردن خود هستند، انتظار اینکه ایران ستون فقرات دکترین دفاعی خویش را از بین ببرد نا بخردانه به نظر می آید.
